Sık Sorulan Sorular

• Çevrimiçi sınav nerede ve nasıl yapılmaktadır?
  Çevrimiçi sınav birçok sınav yerinde yapılmaktadır. ADF web sitesini takip ediniz. Sınav başvurusu onaylanan adaylar sınav yerine ait randevu takvimindeki günlerde sınav saatini kendileri seçerler ve sınava bilgisayar ortamında girerler. ADB sınavına giren her adaya internet aracılığıyla en az 50, KMT sınavına giren adaya en az 25 soru yöneltilir ve bunları 60 ve 30 dakikada cevaplamaları istenir. Her iki sınavda da başarı notu 100 üzerinden 60 puandır.


• Denizcilik konusunda bilgi ve deneyimimi arttırmak istiyorum, ne yapabilirim?
  ADF üyesi bir kulüple ilişki kurunuz. Size uyacak bir programları kesinlikle vardır.


• ADF web sitesinde yayımlanan ADB ve KMT sınavlarına ait soru örneklerinin doğru cevaplarını nereden bulabilirim?
  ADF sitesinde sadece bazı soru örnekleri yayımlanmaktadır. Gerek örneklerin gerekse sınavda sorulan benzer soruların cevapları ADB için ADF yayını “Amatör Denizci Elkitabı (ADEK)”, SHOD yayınları “Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü (UDÇÖT)”, “Semboller ve Kısaltmalar” ile “Şamandıralama Sistemleri” içindeki bilgilerden oluşur. Bu bilgiler soruların cevabı olarak ayrıca yayımlanmazlar. KMT sorularını cevaplayabilmek için ADF web sitesinde yer alan “KMT Sınavı Çalışma Notları”ndaki bilgiler yeterlidir.


• ÖTB’si olan teknelerde hangi emniyet teçhizatı bulunmalıdır?
  ÖTB’si olan teknelerde bulundurulacak emniyet teçhizatı ÖTB’nin arka sayfasında yer alan listeden öğrenilebilir. Aynı liste, ADF web sitesinde yayımlanmakta olan ve 25 Nisan 2008 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunan “Özel Teknelerin Kaydı, Belgelendirilmesi Ve Teçhizat Donatımına İlişkin Tebliğ” EK–4 içinde yer almaktadır.


• Yelken kullanmayı nereden öğrenebilirim?
  Yelken kullanmayı TYF’ye (Türkiye Yelken Federasyonu) federe en yakınınızdaki Yelken ve/veya Yat Kulübünden, ADF üyesi kulüplerden öğrenebilirsiniz.


• Motorlu tekne kullanmayı nasıl ve nereden öğrenebilirim?
  Motorlu tekne kullanmayı TYF’ye (Türkiye Yelken Federasyonu) federe en yakınınızdaki Yelken ve/veya Yat Kulübünden, ADF üyesi kulüplerden öğrenebilirisiniz.


• Patente nedir, hangi tip teknelerde kullanılır?
  Patente, deniz ticaretinde izin belgesi anlamında kullanılan bir kelimedir. Bir ülke limanlarına başka ülke limanlarından gelen bütün gemilerde (yatlar ve özel tekneler dâhil) bulaşıcı hastalık veya ölüm vakası olup olmadığını araştıran doktor tarafından denetlemenin yapıldığı limana yolcu veya yük boşaltmak için verilen izin veya belge için kullanılır.


• Yurt dışına çıkarken tekneme patente almam gerekir mi? Gerekmez ama önerilir. Bazen gidilen ülkede liman otoriteleri gelinen ülkeden çıkışta patente alınıp alınmadığını (sağlık kontrolü yapılıp yapılmadığını) araştırmaktadırlar. Bu nedenle, özellikle çıkış ülkesinde kimi salgın hastalık yaşanmışsa (örneğin kuş gribi) patente almak önerilmektedir.


• Ülkemin karasularında gezerken tekneme patente almam gerekir mi?


• Tekne bir “özel tekne” veya “özel yat” ise gerekmez. Tekne bir ticaret gemisi veya ticari kayıtlı tekne veya yat ise gerekir. Bu ayırım teknenin kabotaj hakkında sahip olup olmadığıyla ilgilidir. Kabotaj hakkı bir ülkenin karasuları içinde ticari amaçla seyretmek (limanlar arasında yolcu ve yük taşımak) hakkını ifade eder. Özel tekne ve yatların böyle bir hakları olmadığı için patente almalarına gerek yoktur. Geçmiş yıllarda özel yatlardan da patente (yıllık düzenlenen Gemi Sağlık Cüzdanı) aranırdı. Ancak 2006 yılının başlarından itibaren sorun çözüldü ve özel tekneler olması gerektiği şekilde bu uygulama dışına çıkarıldılar.


• Patente (sağlık işlemi) yaptırmadan limandan çıkmak ceza ödenmesini gerektirir mi?
  Özel tekne ve yatların Türk karasularında seyretmeleri serbesttir, limandan ayrılırken patente almalarına veya bir başka sağlık işlemi yaptırmalarına gerek yoktur. Ticaret gemileri (ticari tekne ve yatlar dâhil) limanlar arası seferlerinde patente (sağlık kontrolü) yaptırmak zorundadırlar. Yaptırmamak ceza ödenmesini gerektirir.


• Yurt dışından gelişte patente almam gerekir mi?


• Yabancı bir limandan bir Türk limanına gelerek ülkemize giren her gemi (hangi bayrağı taşırsa taşısın, ticaret gemisi, ticari tekne, ticari yat, özel tekne, özel yat olsun veya olmasın) sağlık kontrolü yaptırmakla yükümlüdür. Ticaret gemilerine yapılan bu kontrol giriş limanından diğer bir limanımıza yapacağı seyahat için geçerlidir. Özel teknelerde ise girişte yapılan kontrolden sonra başka limanlarımızda sağlık işlemi yapılmaz.


• Ülkemizde deniz araçları için sağlık kontrolünü hangi makam yapar, nerededir?
  Ülkemiz limanlarında sağlık kontrolü, Sağlık Bakanlığına bağlı Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü’nün Sağlık Merkezleri tarafından yapılır. Genel Müdürlük İstanbul’dadır. Sağlık merkezleri için halk ağzında kimi zaman karantina bürosu, patente ofisi gibi yakıştırma adlar da kullanılır.


• Kendimce gezmek ve spor yapmak için bir tekne alsam, vergi vermem gerekir mi? Gerekirse hangi vergileri hangi oranda öderim?


• Kendinize gezmek ve spor yapmak amacıyla bir tekne alırsanız ödeyeceğiniz vergiler teknenin yeni olup olmadığına, tekneyi bir kişiden mi yoksa bir firmadan mı aldığınıza bağlıdır, şöyle ki;
  i. Tekneyi yeni olarak satın alıyorsanız önce teknenin kıymeti üzerinden %18 KDV ödersiniz. Denize çıkmayıp teknenizi örneğin bahçenizde muhafaza etmek isterseniz ödediğiniz KDV ile kalır, sabahtan akşama ve/veya akşamdan sabaha kadar onu seyredebilirsiniz.
  ii. Teknenizi yüzdürmek ve denize açılmak istediğinizde bir Liman Başkanlığına kaydettirmeniz ve ÖTB (Özel Tekne Belgesi) almanız gerekir. ÖTB almak için Liman Başkanlığı bu defa sizden ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) yatırmanızı isteyecektir. ÖTV tekne kıymetinin %8’i oranındadır. KDV hesaplanmasında teknenizin kıymeti alış bedeli + ÖTV olarak esas alınacağından (yasalar böyle demektedir), bu ayrıca %1,44 oranında ek KDV demektir. Sonuçta yeni bir tekne alırken ödeyeceğiniz toplam vergi, tekne kıymetinin %27,44’ü oranında tahakkuk edecektir. Liman başkanlığı teknenizin kaydını yapmadan önce sizden ayrıca Motorlu Taşıtlar Vergi Dairesi’ne gidip MTV (Motorlu Taşıtlar Vergisi) mükellefiyetinizi kurdurmanızı ve verginin ilk taksitini ödemenizi de isteyecektir. MTV tekneye sahip olduğunuz ve kullandığınız sürece ödeyeceğiniz bir yıllık vergidir.
  iii. Kullanılmış ve bir gerçek kişi adına kayıtlı bir tekne alacaksanız, ÖTV ve KDV ödemezsiniz, çünkü ÖTV ilk alımda (yeni tekne) ödenen bir vergidir, kişisel malların satışı ise KDV’ye tabi değildir. Teknenin ÖTB’si varsa yapacağınız satış sözleşmesini notere onaylatır ve Liman Başkanlığına gidip teknenizi üzerinize kaydettirebilirsiniz.
  iv. Alacağınız kullanılmış tekne bir firmaya ait ise, ÖTV ödemezsiniz ama %18 oranında KDV ödersiniz.
  v. Yukarıda söz konusu edilen MTV teknenizde bir motor varsa ödeyeceğiniz vergidir. Motorsuz bir tekne için, (örneğin kürekli sandal veya yelkenli tekne) MTV ödenmez. MTV motorunuzun BG üzerinden ve yaşına bakılarak tahakkuk ettirilir. Tekne eskidikçe ödeyeceğiniz vergi azalır. Bu vergi her yıl için, geçmiş yılın fiyat artışları ortalaması (ÜFE endeksi) esas alınarak Maliye Bakanlığı tarafından yeniden saptanır; 2008 yılı için ÜFE endeksi %7,2 olarak saptanmıştır. Otomobiliniz için de MTV ödersiniz ama teknelerde olduğu gibi BG yerine motor hacmi esas alınır.
  “Özel tekne”m için 2008 yılında ne kadar Motorlu Taşıtlar Vergisi ödeyeceğim?
  Teknenizin yaş ve BG grubunda gözüken rakamı motorunuzun BG ile çarpınız, çıkan rakam ödeyeceğiniz vergidir; örneğin Tekneniz 5 yaşında, motor BG gücü de 80 olsun, ödeyeceğiniz vergi (80 x 28,20 =) 2.256,00 TL olacaktır.
  
  Amatör Denizcilerin sahip oldukları Özel Tekne’ler için
  2008 yılında teknenin yaşına ve motorunun her BG başına ödeyecekleri
  Motorlu Taşıtlar Vergisi bulunmaktadır.